Φαίνεται πως το πρώτο στάδιο της κρίσης της πανδημίας ολοκληρώνεται μέσα στις επόμενες ημέρες.
Προς τα παρόν δικαιωμένα βάσει του (ιατρικού)μοντέλου καταγραφής ” νοσούντων-θυμάτων” δείχνουν να είναι όσα κράτη προχώρησαν προληπτικά ή άμεσα σε γενική καραντίνα ,περιορίζοντας έτσι τις απώλειες. Είναι ξεκάθαρα το στάδιο των επιστημόνων-γιατρών.
Βαδίζουμε ολοταχώς προς το δεύτερο στάδιο της επιδημίας όπου άσχετα με τις επιδόσεις σε ιατρικό επίπεδο θα αρχίσουμε όλοι να νοιώθουμε τις επιπτώσεις από τη καραντίνα σε οικονομικό επίπεδο.
Το δεύτερο αυτό στάδιο θα δικαιώσει όσους φέρνουν αντιρρήσεις-ενστάσεις για τις οικονομικές επιπτώσεις της καραντίνας και τη σκοπιμότητά της . Θα είναι το στάδιο των οικονομολόγων.
Όλοι μιλούν για επανεκκίνηση της οικονομίας και ο κόσμος νομίζει πως θα ξαναγυρίσουμε ως δια μαγείας στο Φλεβάρη του 2020 αλλά η πραγματικότητα-νέα κανονικότητα θα τους διαψεύσει όλους.
Ήδη τα πρώτα σημάδια είναι τουλάχιστον απογοητευτικά έως πολύ σοβαρά.
Οι πρώτες χρεοκοπίες οικονομικών κολοσσών είναι ήδη γεγονός. Το πετρέλαιο αλλά και σχεδόν όλα τα εμπορεύματα δείχνουν ανησυχητικές μεταβολές και τεράστια μεταβλητότητα στις τιμές τους ενώ το ίδιο συμβαίνει στις κεφαλαιαγορές και τις αγορές χρήματος.
Νέα σχέδια Μάρσαλ ανακοινώνονται σχεδόν σε όλες τις μεγάλες οικονομίες ή νομισματικές ενώσεις αλλά ουδείς γνωρίζει εάν τα τεράστια αυτά ποσά θα αναχαιτίσουν την επικείμενη σίγουρη μεγάλη ύφεση ( Great Recession) ή κατάθλιψη (depression). Τα στοιχεία δυστυχώς δείχνουν προς το δεύτερο όρο μιας και όσα μακροοικονομικά μεγέθη ανακοινώνονται προσομοιάζουν αν δεν είναι χειρότερα από τη κρίση του 1929.
Όλοι οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί και τα μοντέλα τους μιλούν ήδη για ζημιά τεράστιου μεγέθους στον ενεργειακό κλάδο και φυσικά έπονται και οι επόμενοι κλάδοι.
Το σίγουρο είναι πως τίποτε πλέον στην οικονομία της επόμενης μέρας δε θα είναι το ίδιο.
Επίσης είναι δεδομένο πως δε μπορούμε να υπολογίσουμε οικονομικά (οικονομετρήσουμε) τη ζημιά. Πάμε με μοντέλα υπολογιστικά μιας και όλα είναι σε εξέλιξη.
Έτσι η μεγάλη αλήθεια είναι πως η επόμενη μέρα , όπως κι αν είναι αυτή, θα κρύβει τεράστιες οικονομικές αρνητικές εκπλήξεις για τις οποίες δεν είμαστε καν προετοιμασμένοι. Ήδη η έως τώρα τακτική της διοχέτευσης άπειρης ρευστότητας εκ του μηδενός στις οικονομίες έχει δημιουργήσει δύο παγκόσμιες φούσκες χωρίς να έχει φέρει τον ανάλογο πλούτο(ανάπτυξη).
Φυσικά ομιλώ για τις φούσκες του χρέους και των αγορών.
Ούτε η μια ούτε η άλλη έχουν σκάσει ακόμη, απλά παρατηρούμε ένα ελεγχόμενο ξεφούσκωμά με αφορμή το κορωνοϊό.
Τι θα γίνει όμως εάν οι αγορές ανακαλύψουν πως τα ποσοστά της ύφεσης είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που δείχνουν τα μοντέλα;Πως ο πακτωλός ρευστότητας από το ελικόπτερο δε φέρνει νούμερα και ανάπτυξη-νέο πλούτο;
Τι θα συμβεί αν όλοι μας ανακαλύψουμε πως τα χαρτιά-χαρτονομίσματά μας δεν έχουν αξία αφού δημιουργούνται-εκτυπώνονται εκ του μηδενός;
Τι θα συμβεί αν η ζήτηση για αγαθά χρειαστεί (λόγω μεγάλης μείωσης) πάρα πολλά χρόνια για να συναντήσει τη παραγωγή στη μετά Κορωνοϊό εποχή;Ειδικά όταν κομμάτια της αλυσίδας παραγωγής έχουν ήδη σπάσει ή θα έχουν αναγκαστικούς φραγμούς;
Τέλος τι θα συμβεί αν η επιδημία-πανδημία επανέλθει;
Προφανώς στη περίπτωση αυτή θα έχουμε ήδη περάσει στο τρίτο στάδιο.
Στο στάδιο όπου κανείς δε θα μπορεί να δώσει επιστημονικές λύσεις.
Θα ξαναγυρίσουμε σε καραντίνες και πληρώνοντας ποιο οικονομικό αντίτιμο;
Ως φαίνεται ανωτέρω η μόνη λύση είναι να βρεθεί το εμβόλιο.
Η εμπειρία όμως από άλλους ιούς δείχνει πως μπορεί να περάσουν χρόνια έως ότου συμβεί αυτό ή να μη συμβεί ποτέ.
Στο τρίτο αυτό στάδιο θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις ζωής για ολόκληρα εθνικά κράτη- ενώσεις κρατών κλπ.
Θα χρειαστεί σχεδόν να αναθεωρήσουμε όσα έως σήμερα θεωρούσαμε κανονικότητα σε όλα τα επίπεδα, αρχίζοντας πρώτα από τα οικονομικά.
Την επόμενη μέρα ίσως χρειαστεί να ξεκινήσουμε σχεδόν από την αρχή , εκ του μηδενός.
Τίποτε δε θα είναι ίδιο στο εξής.
Η περίοδος που ζούμε είναι ιστορική!
